Kultura
Siemianowice Śląskie to miasto o bogatych tradycjach kulturalnych. Każdy nowy tydzień przynosi wiele ciekawych wydarzeń w tej dziedzinie. A wszystko to dzięki samorządowym instytucjom kultury, Wydziałowi Kultury i Sportu Urzędu Miasta, a także działającym na terenie miasta stowarzyszeniom kulturalnym.
W Centrum Miasta swoją siedzibę ma Miejska Biblioteka Publiczna (Aleja Sportowców 3), w której do dyspozycji czytelników znajduje się bogaty księgozbiór. W każdej dzielnicy Siemianowic Śląskich działa co najmniej jedna filia biblioteczna. Dla czytelnika niewidomego lub słabo widzącego biblioteka dysponuje zbiorami tzw. „książki mówionej”. W siemianowickiej Bibliotece od 2003 roku działa czytelnia internetowa, a księgozbiór można obejrzeć on-line. Obok działalności czytelniczej Biblioteka organizuje również liczne spotkania autorskie, wystawy, konkursy itp. W budynku Miejskiej Biblioteki Publicznej swoją siedzibę mają Towarzystwo Przyjaciół Siemianowic Śląskich oraz Stowarzyszenie Siemianowicki Uniwersytet Trzeciego Wieku.
Nieopodal, na ul. Chopina 6 w zabytkowym spichlerzu, zbudowanym w XVIII w. przez hrabiego Henckel von Donnersmarcka, a wchodzącym w skład Zespołu Pałacowo-Parkowego, ma swoją siedzibę Muzeum Miejskie. Obok swojej podstawowej działalności gromadzenia i upowszechniania dzieł sztuki oraz pamiątek z miasta i regionu, jest także organizatorem koncertów, spotkań autorskich związanych z publikacjami wydawanymi nakładem Urzędu Miasta, czy też samego Muzeum oraz licznych wystaw w Galerii „Po schodach”. Gościły tu m.in. dzieła Franciszka Starowieyskiego, Jerzego Dudy-Gracza, Georgija Safronowa, Jana Nowaka czy Ireneusza Walczaka. W roku 2008 została otwarta Galeria Multimedialna „Piwnica”, promująca przede wszystkim twórczość studentów i profesorów Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach oraz innych instytucji artystycznych oferujących twórczość wzbogaconą o środki multimedialne. W Muzeum można oglądać bardzo ciekawe ekspozycje stałe: „Z dziejów Siemianowic Śląskich”, „Antoni Halor – Opowieści miasta z rybakiem w herbie”, „Czyn zbrojny Górnoślązaków w XX wieku”, „Wnętrza mieszkalne i gospodarcze z I połowy XX wieku” oraz Galerię Rzeźby w Węglu. Milusińscy uczestniczą regularnie w Muzealnej Akademii Jazzu i Muzyki Świata, która już na stałe zagościła w starych murach, zaś dla dorosłych przeznaczone są wykłady w ramach Akademii Muzealnej, z których bardzo chętnie korzystają słuchacze Uniwersytetu Trzeciego Wieku.
Zdecydowaną większość imprez kulturalnych dla mieszkańców Siemianowic Śląskich organizuje Siemianowickie Centrum Kultury z siedzibą w Bytkowie przy ul. Niepodległości 45. To tutaj działa słynna już – nie tylko na Śląsku – Pracownia Plastyczna „Okienko”. Tu swoją siedzibę ma Zespół Pieśni i Tańca „Siemianowice”, który w 2010 roku obchodził 100-lecie swojego istnienia. Zespół może się poszczycić międzynarodowym certyfikatem CIOFF, jak również wieloma laurami zdobytymi na licznych przeglądach i festiwalach. W SCK siedzibę ma także big band „Siemion Band”. W licznych dziecięcych zespołach muzycznych ćwiczą najmłodsi mieszkańcy naszego miasta, choć i dorośli w bogatej ofercie SCK mogą znaleźć coś dla siebie.
W roku 2010, po przeprowadzonych szeroko zakrojonych pracach remontowych został oddany jako oddział SCK, zabytkowy budynek Willi Fitznera (ul. Fitznerów 3), gdzie swoje miejsce znalazł chór „Wesoła Jesień”. W odnowionej sali koncertowej odbywają się cykliczne koncerty w ramach „Fitzner Cafe”, spotkania („Znani Siemianowiczanie”, „Ludzie z pasją”, „Klasycy Rocka i nie tylko”) oraz liczne wystawy.
Na Tuwimie przy ul. Wierzbowej 2 mieści się trzeci budynek SCK - Jarzębina. Dla okolicznych mieszkańców jest ważnym miejscem życia kulturalno-towarzyskiego. Działa tam Klub Seniora „Barwy Jesieni”, a młodzież może spędzić swój wolny czas na grach i zabawach.
Kolejnym oddziałem Siemianowickiego Centrum Kultury stał się oddany do użytku we wrześniu 2012 roku Park Tradycji, obejmujący między innymi odnowiony szyb „Krystyn” oraz halę wyciągową z zabudowaną parową maszyną wyciągową z 1905 roku. Znalazła się tu doborowa kolekcja lamp górniczych, z których najstarsze pochodzą z XVIII wieku. Wśród eksponatów zwraca uwagę obraz z wizerunkiem św. Barbary z II poł. XIX-w. , który pochodzi z cechowni kopalni „Michał” oraz ustawiona tam w maju 2017 r. figura św. Floriana, pochodząca z nieistniejącej już huty “Jedność”. Zabytkowe obiekty funkcjonują w otoczeniu nowoczesnych rozwiązań technologicznych. Z jednej strony więc mamy tu żywą historię, z drugiej zaś – nowoczesność z ekranami interaktywnymi, czy hologramami. Jest tam także sala koncertowa na 160 osób, którą – gdy chodzi o akustykę – porównać można do sali koncertowej Śląskiej Akademii Muzycznej. Na zewnątrz budynku jest miejsce na organizowanie koncertów i biesiad plenerowych, choć i tam można zobaczyć przedmioty, które ongiś służyły górnikom, w postaci wózków kopalnianych, zaś nad całością czuwa – jakże by inaczej – postać bezsprzecznie kojarząca się z kopalnią i górnictwem, czyli Skarbnik. Nie powinno zatem nikogo dziwić, że to właśnie Skarbnik stał się głównym elementem znajdującego się nieopodal michałkowickiego ronda.
Od 2016 r. SCK posiada jeszcze jeden oddział, michałkowicki pałac Rheinbabenów - „Zameczek”. Odbywają się tam zajęcia dla różnych grup wiekowych, przyciągające sporo osób, które chcą popróbować swych sił w nowych dla nich dziedzinach.
W mieście prężnie działa również placówka oświatowa Młodzieżowy Dom Kultury im. dr Henryka Jordana, gdzie młodzież może korzystać z bogatej propozycji zajęć plastycznych, tanecznych, muzycznych. Zespoły z MDK-u zdobywają liczne nagrody nie tylko na Festiwalu Kultury Młodzieży Szkolnej w Siemianowicach Śląskich, ale także poza granicami miasta, a najlepsze zespoły znane są również za granicą.
Na Bytkowie pod patronatem Siemianowickiej Spółdzielni Mieszkaniowej działa Dom Kultury „Chemik”, który w ostatnich czasach zasłynął z organizacji spektakli teatralnych, recitali muzyczno-wokalnych oraz tradycyjnie organizowanych półkolonii dla dzieci pozostających w mieście w czasie ferii zimowych i wakacji letnich.
Z kolei w Zespole Szkół Sportowych swoją siedzibę ma Społeczne Ognisko Muzyczne – Oddział Stowarzyszenia Ognisk Muzycznych i Artystycznych, placówka wielce zasłużona, w roku 2012 obchodząca jubileusz 60-lecie swojego istnienia.
W mieście działa wiele organizacji pozarządowych o charakterze kulturalnym, które we współpracy z instytucjami kulturalnymi podejmują wiele ciekawych działań na rzecz mieszkańców.
Siemianowice Śląskie to również miejsce urodzenia i tworzenia wielu znanych ludzi: muzycy bracia Józef Skrzek i Jan „Kyks” Skrzek (1953-2015); Krystyna Stolarska znana jako Gayga – Mc Diva (1954-2010); Franco Beval wł. Franciszek Bawół (1904-1962) – tenor występujący na deskach La Scali, czy Covent Garden; Józef Podobiński (1925-1993) - kompozytor, pedagog muzyczny; Julian Gembalski – wirtuoz organów i Rektor Akademii Muzycznej w Katowicach w latach 1996-2002; Czesław Płaczek – dyrygent występujący na deskach m in. Filharmonii Śląskiej; Antoni Halor (1937-2011) – reżyser filmowy i telewizyjny, artysta plastyk, publicysta; Jan Nowak (1930-2010) – grafik i malarz; Mirosław Kiciński (1943-2004) – rzeźbiarz ; Jacek Kiciński, syn Mirosława – rzeźbiarz; Ireneusz Walczak – malarz, prof. ASP w Katowicach; Marta Straszna (1920-1992) – niezawodowa aktorka filmowa, występująca w filmach Kutza i Kidawy; Ruta Kubac (1929-2010) – gawędziarka i artystka estradowa i wielu wielu innych, związanych z tym miastem bądź z urodzenia, bądź z wyboru swego miejsca na ziemi.
Siemianowice Śląskie to miasto urodzenia wybitnego Polaka i Ślązaka, jakim był Wojciech Korfanty (1873-1939).